Άρθρο του κ. Αντώνη Μιχελόγγονα στο Magazino "Με Το Δικηγόρο"

Θα ξεκινήσω με μια εισαγωγική παρατήρηση που θεωρούμε αυτονόητη αλλά δεν είναι. Η ονομαστική τιμή του γραμματίου προείσπραξης, πλέον του ΦΠΑ (σε περίπτωση που ο δικηγόρος δεν είναι δικαιούχος απαλλαγής), είναι η ΕΛΑΧΙΣΤΗ αμοιβή που δύναται να λάβει κάθε συνάδελφος για τη συγκεκριμένη πράξη. Δεν είναι νομοθετικά καθορισμένη αμοιβή, αντιθέτως συνιστά μια έμμεση προτροπή προς τους δικηγόρους να εισπράττουν μεγαλύτερο ποσό. Παράλληλα αποτελεί τη βάση για τον υπολογισμό των ποσών που παρακρατούνται από το Δικηγορικό Σύλλογο για φόρο, ΕΦΚΑ κοκ.

Παράλληλα, ωστόσο, αποτελεί τον κανόνα για ορισμένους εντολείς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Ελληνικό Δημόσιο, που (μέσω του ΤΑΧΔΙΚ) για υποθέσεις Νομικής Βοήθειας καταβάλει ως αμοιβή μόνο αυτό το ποσό. Το ίδιο ισχύει κατά κανόνα και για τράπεζες και άλλες μεγάλες εταιρείες, για τις υποθέσεις που χρεώνονται σε συναδέλφους μαζικά (πχ διαταγές πληρωμής, προσημειώσεις, αγωγές τιμολογίων κοκ).

Ταυτόχρονα, λειτουργεί για πολλούς συναδέλφους ως η βάση υπολογισμού των αμοιβών τους, ειδικά προκειμένου για υποθέσεις με αντικείμενο που δεν έχουν ασχοληθεί ξανά, προκειμένου να μπορούν να υπολογίσουν πόσο θα χρειαστεί να απασχοληθούν, τι ενέργειες θα απαιτηθεί να κάνουν κοκ.

Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, ενδεχόμενη αύξηση των ονομαστικών τιμών των γραμματίων θα οδηγούσε αναπόφευκτα σε αύξηση εσόδων για σειρά συναδέλφων (κυρίως όσους κάνουν συστηματικά Νομική Βοήθεια και τους συνεργάτες εταιρειών), αλλά και σε μεγαλύτερα έξοδα για όλους τους συναδέλφους, δεδομένης της αύξησης των κρατήσεων.

Προσωπικά είμαι υπέρ μιας στοχευμένης και όχι οριζόντιας αύξησης της ονομαστικής αξίας των γραμματίων, με επικέντρωση σε εκείνα που η αξία τους είναι χαμηλή. Για παράδειγμα, αύξηση της ονομαστικής για παράσταση ενώπιον Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων (σήμερα στα 983 € πλέον ΦΠΑ), ενώ ταυτόχρονα υπάρχει η επιλογή εκπροσώπησης από συνάδελφο, που θα διοριστεί αυτεπαγγέλτως και θα πληρωθεί από το ΤΑΧΔΙΚ, απλά θα οδηγούσε ακόμα περισσότερους κατηγορουμένους σε αυτή την επιλογή. Αντιθέτως, η ονομαστική για παράσταση ενώπιον Μονομελούς Πλημμελειοδικείου (117 € πλέον ΦΠΑ) είναι αδιανόητα χαμηλή, ειδικά με το δεδομένο ότι η σοβαρότητα των δικών αυτών έχει πλέον αυξηθεί (καθότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος φυλάκισης). Το ίδιο ισχύει κατ’ εμέ και για τα γραμμάτια που προβλέπονται για εισαγωγικά δικόγραφα στα πολιτικά δικαστήρια, που σε πολλές περιπτώσεις κινούνται και σε ύψος κατώτερο των 100 ευρώ!

Πέραν ωστόσο της οικονομικής πλευράς του πράγματος (μεγαλύτερα έσοδα και έξοδα για τους συναδέλφους) υπάρχει και η συμβολική. Δε μπορεί να υπάρχουν δικηγορικές εργασίες που αποτιμώνται επισήμως από το κράτος σε τόσο χαμηλά πόσα, και να παρέχεται σε κάθε πιθανό εντολέα που του αρέσει να ψάχνει στο διαδίκτυο η δυνατότητα να λέει «γιατί ζητάτε τόσα αφού ο νόμος λέει τόσα». Οι ελάχιστες δικηγορικές αμοιβές καλώς υπάρχουν, άλλως θα επικρατούσε ισοπέδωση αυτών (ακόμα και τώρα συμβαίνει σε μικρό βαθμό), αλλά έχουν νόημα μόνο αν κατοχυρώνουν ποσά έστω και ελαχίστως σοβαρά.