Στις μέρες μας, η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνει τους βιοτικούς και εργασιακούς μας ρυθμούς και τρόπους. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί οποιοσδήποτε μια ημέρα στη ζωή του χωρίς τη χρήση ακόμη και μιας τετριμμένης εφαρμογής τεχνητής νοημοσύνης. Η αλματώδης, όμως, πρόοδος της τεχνολογίας αλλάζει και επαγγέλματα με αιώνες ιστορίας: μεταξύ τους και τη δικηγορία, όπως δείχνει με πυκνό τρόπο και σχετικό πρόσφατο άρθρο στην «Καθημερινή».

Αναδεικνύοντας μια πτυχή της δημόσιας συζήτησης που καλλιεργείται γύρω από τα όρια, τεχνικά και ηθικά, της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης, και μάλιστα στον ευαίσθητο τομέα της δικαιοσύνης. Στον διάλογο αυτό, είναι αναγκαία μια επισκόπηση του πού ακριβώς βρισκόμαστε, αλλά και του πώς η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ωφελήσει όχι μόνο την καθημερινή πρακτική του δικηγόρου, αλλά την ίδια τη λειτουργία της δικαιοσύνης. Ιδού μερικές σύντομες σκέψεις.

Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να αλλάξει την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος. Ναι, αλλάζει την καθημερινή πρακτική του δικηγόρου, χωρίς όμως να μεταβάλλει την ουσία της δουλειάς του. Δεν αλλάζει η φύση, ούτε το περιεχόμενο των υπηρεσιών που παρέχει ο δικηγόρος. Αλλάζει, όμως, ο τρόπος με τον οποίο θα τις εκτελέσει. Για παράδειγμα, οι προηγούμενες γενιές δικηγόρων βυθίζονταν σε ογκώδεις τόμους συλλογών νομοθεσίας και νομολογίας για να μελετήσουν, τους οποίους έχουν αντικαταστήσει πληρέστατες ηλεκτρονικές βάσεις. Αυτό δεν αλλάζει, όμως, το δικόγραφο που θα συντάξει ο δικηγόρος ή τις νομικές συμβουλές προς τον πελάτη του.

Παράλληλα, η εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης προσφέρει τη δυνατότητα αυτοματοποίησης της συλλογής, επεξεργασίας, ταξινόμησης και ανάλυσης δεδομένων, της σύνταξης δικογράφων, της ανάλυσης συμβολαίων, ακόμη και της διαχείρισης των υπό κρίση διαφορών. Ειδικά λογισμικά που αναλύουν πλήθος δεδομένων μπορούν ακόμη και να προβλέψουν την πορεία και την έκβαση συγκεκριμένης υπόθεσης, παρέχοντας στον δικηγόρο τη δυνατότητα να χαράξει τη στρατηγική του.

Τα οφέλη από τη χρήση των εργαλείων της τεχνητής νοημοσύνης μοιάζουν σχεδόν ανεξάντλητα. Η χρήση τους επιτρέπει στον δικηγόρο, ιδιαίτερα τα μικρότερα γραφεία, να είναι πληρέστερα και σφαιρικότερα ενημερωμένος, να κερδίζει χρόνο, να μειώνει τα περιθώρια ανθρώπινου λάθους, να συρρικνώνει το κόστος των εργασιών του, να διαχειρίζεται ταχύτερα και αποτελεσματικότερα τις υποθέσεις του και να εστιάζει στην ουσία και τις κρίσιμες πτυχές κάθε υπόθεσης.

Ερχεται, συνεπώς, το τέλος του δικηγόρου; Θα φτάσει να τον εκτοπίσει ο αλγόριθμος; Η απάντηση προκύπτει με σαφήνεια: η τεχνητή νοημοσύνη και τα εργαλεία της ούτε υποκαθιστούν, ούτε αντικαθιστούν τον δικηγόρο.

Σε όλες αυτές τις ενδεικτικές περιπτώσεις, η απάντηση, όπως θα έλεγε και ο Σεφέρης, είναι ο άνθρωπος. Οι υποθέσεις που χειριζόμαστε είναι μοναδικές ως προς τις περιστάσεις, τα χαρακτηριστικά τους και, κυρίως, τα πρόσωπα τα οποία εμπλέκονται σε αυτές, δεν είναι πανομοιότυπα προϊόντα που βγαίνουν από μια αυτοματοποιημένη γραμμή παραγωγής. Οι γνώσεις κάθε δικηγόρου μπορεί να υπερκεραστούν από μια μηχανή που επεξεργάζεται νομοθεσία και νομολογία με ασύλληπτες ταχύτητες, η εμπειρία του, όμως, όχι. Ούτε μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να υποκαταστήσει την ανθρώπινη σοφία, που περικλείει όχι μόνο την εποπτεία του γνωστικού αντικειμένου, αλλά και τη συναισθηματική νοημοσύνη, το καταστάλαγμα της εμπειρίας, επαγγελματικής και κοινωνικής, κάθε δικηγόρου, αλλά και τη διαπροσωπική σχέση. Σε κάθε συναλλαγή, καταλυτικός είναι ο ρόλος της προσωπικότητας των αντισυμβαλλομένων. Και στο δικό μας λειτούργημα, ο εντολέας βασίζεται όχι μόνο στην αυτονόητη εμπιστοσύνη που επιβάλλεται να του εμπνέει ο δικηγόρος που επιλέγει, αλλά και στην ίδια την προσωπικότητά του.

Η τεχνητή νοημοσύνη μάς προσφέρει πρωτόγνωρες δυνατότητες, διευκολύνοντας αφάνταστα τη δουλειά μας. Η μετεωρική της, όμως, διείσδυση φέρνει επιτακτικά στο προσκήνιο και σημαντικά ηθικά διλήμματα. Η επίλυσή τους περνάει τόσο από την ευαισθητοποίηση των ίδιων των δικηγόρων, ως προς τα όρια της χρήσης της πρωτοπόρας τεχνολογίας, όσο και από τη ρητή νομοθετική ρύθμιση. Η τεχνολογία είναι αρωγός, όχι αντικαταστάτης. Οι δικηγόροι, αξιοποιώντας τα πολύτιμα εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης με σεβασμό σε αυτό το ηθικό και αξιακό πλαίσιο, κυρίως έχουμε, μαζί με τους πελάτες μας, να κερδίσουμε.

Πηγή: kathimerini.gr