*Βαλεντίνη Παντελλίδη -Δικηγόρος Αθηνών

Με τον προσφάτως   αναθεωρημένο  ποινικό κώδικα,  (με  τους ν.  4619/2019  και   4637/2019)  εισήχθη η  νέα διάταξη του άρθρου 290Α με τίτλο «Επικίνδυνη οδήγηση», η οποία ποινικοποιεί επικίνδυνες οδηγικές συμπεριφορές,  υπό την επιπρόσθετη προϋπόθεση ότι από αυτές προέκυψε, τουλάχιστον, κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα ή κίνδυνος για  άνθρωπο.

        Σύμφωνα, λοιπόν, με τη νέα αυτή διάταξη, η οποία  αφορά «εκ του αποτελέσματος» αδικήματα :

Όποιος κατά τη συγκοινωνία στους δρόμους ή στις πλατείες:

α) οδηγεί όχημα μολονότι δεν είναι σε θέση να το πράξει με ασφάλεια εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος ή χρήσης ναρκωτικών ουσιών ή λόγω σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης,

ή β) οδηγεί όχημα σε εθνικές ή περιφερειακές οδούς αντίστροφα στο ρεύμα της εκάστοτε κατεύθυνσης ή σε πεζοδρόμους, πεζοδρόμια ή πλατείες, ή οδηγεί όχημα που είναι τεχνικά ανασφαλές ή με ανασφαλή τρόπο φορτωμένο ή προβαίνει κατά την οδήγηση σε επικίνδυνους ελιγμούς ή μετέχει σε αυτοσχέδιους αγώνες, τιμωρείται, αν δεν προβλέπονται βαρύτερες κυρώσεις σε άλλες διατάξεις:

αα) με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή αν από την πράξη προέκυψε κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα,

 ββ) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους αν από την πράξη προέκυψε κίνδυνος για άνθρωπο,

 γγ) με κάθειρξη έως δέκα έτη αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ή προκάλεσε βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις,

 δδ) με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου. Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.

2. Όποιος στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου οδηγεί επικίνδυνα από αμέλεια και από την πράξη του αυτή προέκυψε κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα ή για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο έτη ή χρηματική ποινή.

            Με τον τρόπο αυτό,  η επικίνδυνη οδήγηση αποκτά  μέχρι και κακουργηματική μορφή, αν αυτή   έχει ως αποτέλεσμα τη   βαριά σωματική  βλάβη   ή το  θάνατο άλλου ανθρώπου και τιμωρείται με  κάθειρξη έως δέκα έτη και κάθειρξη τουλάχιστον δέκα έτη, αντιστοίχως. Οι ως άνω  οδηγικές συμπεριφορές, μέχρι  σήμερα, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα σωματικές βλάβες ή θάνατο ανθρώπου,  στοιχειοθετούσαν  μόνο  τα αδικήματα της σωματικής βλάβης από αμέλεια και της ανθρωποκτονίας από  αμέλεια, τα οποία αποτελούν  πλημμελήματα, καλλιεργώντας πολλές φορές  αίσθημα αδικίας στα θύματα και τους συγγενείς θυμάτων  τροχαίων ατυχημάτων.   Το αίσθημα αυτό αδικίας εντάθηκε  ιδιαίτερα τον τελευταίο  καιρό, λόγω της παύσης της ποινικής δίωξης των πλημμελημάτων, που τελέσθηκαν   μέχρι και την 31η Μαρτίου 2016 και κατά των οποίων ο νόμος απειλεί ποινή φυλάκισης μέχρι δύο ετών,  στα οποία με την πρόσφατη  τροποποίηση του Π.Κ,  εντάσσεται και η σωματική βλάβη από αμέλεια. Σύμφωνα με τα παραπάνω, παύει η ποινική δίωξη  και αίρεται το αξιόποινο για τους δράστες τροχαίων ατυχημάτων που προκάλεσαν  σωματικές βλάβες, τα οποία  τελέσθηκαν  έως την ανωτέρω ημερομηνία, ακόμα κι αν η σωματική αυτή βλάβη συνίσταται  σε πολύ βάρια αναπηρία.

           Παράλληλα, με την  τροποποιημένη πλέον διάταξη του άρθρου 306 Π.Κ, που αφορά την έκθεση, παραλείπεται το στοιχείο της πρόθεσης  γι’ αυτούς που εγκαταλείπουν αβοήθητα τα θύματα τους, τα οποία τραυμάτισαν υπαίτια, περιλαμβάνοντας ακόμα και την εξ΄αμελείας έκθεση σε κίνδυνο τραυματισμένου προσώπου .   Ωστόσο, η διατήρηση της  ισχύος του άρθρου 43 του ΚΟΚ,  δημιουργεί σύγχυση και δινομία  προς όφελος των δραστών.

             Εν κατακλείδι, ο νέος Π.Κ επιχειρεί  να βάλει τέλος στο  χρόνιο καθεστώς  ατιμωρησίας   επικινδύνων οδηγικών  συμπεριφορών αλλά και στο αίσθημα αδικίας χιλιάδων θυμάτων και  συγγενών θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων. Ωστόσο,  πολλά  ζητήματα, σχετικά με την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων,  αφήνονται στην κρίση των δικαστικών αρχών και μένει να σχηματισθεί  η  ορθή νομολογιακή  πρακτική,  ώστε   πλέον η σύννομη  και η  συνετή οδηγική  συμπεριφορά  να  αποτελούν δείκτη πολιτισμού της χώρας μας   και παράγοντα σεβασμού της ανθρώπινης ζωής.