Προ ολίγων ημερών η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, διά του Προέδρου και του εκπροσώπου τύπου της, πραγματοποίησε συνάντηση με τον υπουργό Δικαιοσύνης κ. Τσιάρα.

Η Ένωση, σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου της, ζήτησε να ενημερωθεί για την πορεία επεξεργασίας του νέου Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και έθεσε επιτακτικά το ζήτημα μιας νομοθετικής ρύθμισης που να περιορίζει την προβολή «παρελκυστικών», κατά την ακριβή διατύπωση της Ένωσης, αιτημάτων αναβολής στις ποινικές υποθέσεις, ανάγοντας τα αιτήματα αυτά σε βασική παράμετρο πολυετών καθυστερήσεων στην εκδίκαση των υποθέσεων και συνάμα μεταθέτοντας την ευθύνη της καθυστέρησης απονομής της Δικαιοσύνης στο βαλλόμενο Δικηγορικό Σώμα.

Δήλωσαν ότι «είναι καιρός να πάψει η μετακύλιση ευθυνών στον εύκολο στόχο που είναι οι δικαστικοί λειτουργοί και να αναδειχθεί με στατιστικά στοιχεία ποιοι έχουν τις κύριες ευθύνες των καθυστερήσεων».

Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων έθεσε επιτακτικά ένα ζήτημα πολυδιάστατο και ευαίσθητο στο οποίο δεν χωρούν απερίσκεπτες δηλώσεις, οι οποίες μάλιστα καταλήγουν στην διάσπαση των παραγόντων της απονομής Δικαιοσύνης σε στρατόπεδα, ενώ απαιτείται η μεταξύ αυτών εποικοδομητική και καλόπιστη συνεργασία με σκοπό την εξεύρεση λύσεων διότι η ως άνω Ένωση γνωρίζει ότι το δικηγορικό σώμα ουδεμία υπαιτιότητα φέρει για την καθυστέρηση εκδίκασης των υποθέσεων. Συγχρόνως δεν αναφέρει ποιος έχει την υπαιτιότητα της καθυστερήσεως εκδόσεως των αποφάσεων.

Η ανωτέρω πρόταση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων παρέλειψε να λάβει υπ’ όψιν ότι:

– Στην χρόνια παθογένεια της καθυστέρησης απονομής της Δικαιοσύνης, οι δικηγόροι αποτελούν το θύμα και όχι τον θύτη, όπως υπαινίσσεται με την ανακοίνωσή της η Ένωση. Οι δικηγόροι επιδιώκουν την άμεση εκδίκαση των υποθέσεων των εντολέων τους καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια για τον άμεσο προσδιορισμό τους. Ουδεμία ευθύνη φέρουν για τις καθυστερήσεις στον ορισμό δικασίμων της συντριπτικής πλειοψηφίας των υποθέσεων, οι οποίες αποτελούν κύρια αιτία για την βραδεία απονομή της Δικαιοσύνης. Αντίθετα συνδράμουν σε κάθε στάδιο της προδικασίας στην ταχύτερη διαβίβαση των υποθέσεων των εντολέων τους αναμένοντας ατελείωτες ώρες στα γραφεία Πρωτοδικείων, Εισαγγελιών κ.λπ. για την κατάθεση αιτήσεων διότι όλοι στον χώρο γνωρίζουμε την μεγάλη καθυστέρηση έκδοσης προτάσεων και διαβίβασης δικογραφιών.

– Στην επ’ ακροατηρίω διαδικασία οι δικηγόροι προσέρχονται στα ακροατήρια πριν τις 9 το πρωί και παραμένουν για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί και υπό οιεσδήποτε καιρικές συνθήκες με πρόσφατο παράδειγμα τις έντονες χιονοπτώσεις κατά τις οποίες ήταν παρόντες με κίνδυνο την σωματική τους ακεραιότητα στο Εφετείο και Πρωτοδικείο Αθηνών. Άραγε αυτοί είναι που επιδιώκουν «παρελκυστικά» την καθυστέρηση απονομής της Δικαιοσύνης;

Ευθύνονται οι δικηγόροι που καλούνται να δικάσουν στις 9 το πρωί και δικάζουν μετά από μήνες ακολουθούντες τις διακοπές των δικαστηρίων, χωρίς να ερωτώνται για τις δικές τους χρονικές δυνατότητες;

Οι δικηγόροι δεν προβάλλουν αιτήματα παρελκυστικών αναβολών, αναγκάζονται να ζητούν αναβολές εξ’ αιτίας των απρόβλεπτων διακοπών των δικαστηρίων, τις οποίες εάν ακολουθήσουν μέχρι τέλους θα πρέπει να απέχουν από οποιαδήποτε άλλη υπόθεση, την οποία πιθανόν έχουν ανάγκη για τον βιοπορισμό τους.

– Το ωράριο των δικαστηρίων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην καθυστέρηση απονομής της Δικαιοσύνης. Ο γραμματέας της έδρας περατώνει την εργασία του στις 15:00 μ.μ. ακόμη και αν έχει εκδικαστεί μία μόνο υπόθεση του ημερήσιου πινακίου. Τούτο δε σε συνδυασμό με την απροθυμία έως και αδιαφορία ορισμένων δικαστών να περατώσουν υποθέσεις επιφέρει την αναβολή όγκου υποθέσεων σε πολύ μεταγενέστερες δικασίμους.

– Η δικηγορική ύλη έχει μειωθεί δραματικά και οι δικηγόροι εργάζονται ατελείωτες ώρες για να εξασφαλίσουν τα ελάχιστα για την αξιοπρεπή διαβίωσή τους. Καθίσταται προφανές ότι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να εγκαταλείπουν υποθέσεις και ως εκ τούτου υποβάλλουν αιτήματα αναβολής για να ανταπεξέλθουν στο σύνολο των επαγγελματικών τους υποχρεώσεων. Τα κωλύματα των δικηγόρων πρέπει να γίνονται από όλους σεβαστά, όπως αντίστοιχα είναι σεβαστά και από τους δικηγόρους τα κωλύματα των δικαστών.

– Δεν πρέπει να λησμονούμε την διάταξη του άρθρου 349 παρ. 1 του προγενέστερου Ποινικού Κώδικα, η οποία καταργήθηκε εν τοις πράγμασι ως ανέφικτη στην εφαρμογή της, σύμφωνα με την οποία «Το δικαστήριο, μετά από πρόταση του εισαγγελέα ή και αυτεπαγγέλτως, μπορεί να διατάξει μόνο μια φορά την αναβολή της δίκης για λόγους ανωτέρας βίας, με αίτημα δε κάποιου από τους διαδίκους, μία μόνο φορά, για σοβαρούς λόγους υγείας ή λόγους ανωτέρας βίας».

Και την επιστροφή της νομοθεσίας στην παλαιότερη διάταξη περί αναβολών του Κ.Π.Δ., κατά την οποία «το δικαστήριο μπορεί, μετά από πρόταση του εισαγγελέα ή και αυτεπαγγέλτως, να διατάξει την αναβολή της δίκης για λόγους ανώτερης βίας, με αίτημα δε κάποιου από τους διαδίκους, για σοβαρούς λόγους υγείας ή λόγους ανώτερης βίας» χωρίς τον περιορισμό της αναβολής μίας μόνο φοράς που όριζε παλαιότερα ο ΚΠΔ (Ν. 4620/2019, Ν. 4855/2021).

Ουδείς δικαστής ή δικηγόρος γνωρίζει τι μέλλει συμβείν σε κάθε άνθρωπο, το οποίο θα είναι και σπουδαίος λόγος αναβολής κάποιου δικαστηρίου.

– Η καθυστέρηση έκδοσης των αποφάσεων ουδόλως ανάγεται σε ευθύνη των δικηγόρων. Αντίθετα οι δικηγόροι αναμένουν καρτερικά να εκδοθούν οι αποφάσεις μη δυνάμενοι να δικαιολογήσουν στους εντολείς τους τις μόνιμες καθυστερήσεις.

Ακόμη και σε διαδικασίες που αναμένει κάποιος την σύντομη έκδοση αποφάσεως, εν τέλει λαμβάνει απόφαση σε 1 και 2 χρόνια.

Είναι αμέτρητα τα παραδείγματα της απροσδόκητα μεγάλης καθυστέρησης δημοσίευσης ποινικών και πολιτικών αποφάσεων.

Ας μην παραβλέπουμε πόσο χρονικό διάστημα απαιτείται για την χρέωση των ποινικών υποθέσεων και την έκδοση προτάσεων.

– Οι δικηγόροι είναι συλλειτουργοί της Δικαιοσύνης, όμως η Δικαιοσύνη δεν τους θεωρεί συλλειτουργούς. Το δικηγορικό Σώμα αφουγκράζεται πλήρως την πραγματικότητα του προβλήματος, δεν προβαίνει σε έωλες μομφές σαν αυτές που με έκπληξη αναγνώσαμε στην ανακοίνωση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, αντίθετα επιδιώκει να συνδράμει στην επίλυση του προβλήματος.

Ενδεικτικά επισημαίνονται στο παρόν οι εξής λύσεις:

– Ορισμός συγκεκριμένου ωραρίου ανά υπόθεση στα πρότυπα των ευρωπαϊκών δικαστηρίων. Όλοι οι παράγοντες θα γνωρίζουν την ακριβή ώρα εκδίκασης της υπόθεσής τους.

– Δυνατότητα παράτασης του ωραρίου στις περιπτώσεις που δεν έχουν συζητηθεί αρκετές υποθέσεις του πινακίου. Προθυμία και ενδιαφέρον για να διεκπεραιωθούν οι «δύσκολες» και χρονοβόρες υποθέσεις. Πολλές φορές οι ίδιοι οι δικαστές επιδιώκουν την αναβολή ως εκ του όγκου των υποθέσεων και της κόπωσής του.

– Θέσπιση προθεσμιών σε διαδικασίες όπως των ασφαλιστικών μέτρων, της εκουσίας κ.λπ., εντός των οποίων θα υποχρεώνονται οι δικαστές να εκδώσουν αποφάσεις.

– Επίσπευση του χρόνου προσδιορισμού της δικασίμου των προς εκδίκαση υποθέσεων.

– Δημιουργία ανεξάρτητης αρχής/ σώματος που θα ελέγχει και θα αξιολογεί τους δικαστές επιβάλλοντας κυρώσεις σε εκείνους που δεν εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους κατά δέοντα τρόπο. Έλεγχος των εκδόσεων αποφάσεων και των χρεώσεων υποθέσεων.

– Επικουρικό σώμα δικαστών (βοηθοί) όπου αυτό κριθεί απαραίτητο.

– Αλλαγή νοοτροπίας των συμμετεχόντων στην απονομή της Δικαιοσύνης.

* Γιώτα Παντελεάκη, Δικηγόρος

Πηγή: dikastiko.gr