Την κατάργηση των διατάξεων για το τέλος χαρτοσήμου και την αντικατάστασή τους από ένα νέο, εκσυγχρονισμένο νομικό πλαίσιο το οποίο θα καθιερώνει μια άλλης μορφής επιβάρυνση, το «ψηφιακό τέλος συναλλαγών», προβλέπει νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟΟ.

Μεταξύ άλλων, με το νέο νομοσχέδιο που έχει ετοιμάσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και παρουσιάστηκε σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο, τα χρησιδάνεια των επιχειρήσεων όχι μόνο θα πάψουν να επιβαρύνονται με τέλος χαρτοσήμου αλλά θα απαλλάσσονται πλήρως και από το νέο «ψηφιακό τέλος συναλλαγών».

Πώς καθιερώθηκε το χαρτόσημο και τι ισχύει έως σήμερα;

Το τέλος χαρτοσήμου είναι ο πρώτος φόρος που επέβαλε το νέο ελληνικό κράτος το 1836 και από τότε μέχρι σήμερα η «λογική» πάνω στην οποία βασίστηκε η εφαρμογή του παραμένει ίδια: επιβάλλεται σε εκατοντάδες περιπτώσεις συναλλαγών – όπως π.χ. δάνεια, μισθώματα (πλην κατοικιών), επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις, διανομές κληρονομιάς, εγγραφές στα βιβλία επιτηδευματιών – μόνο εφόσον συντάσσονται γι’ αυτές, σε χαρτιά – έγγραφα, συμφωνίες, συμβάσεις ή συμβόλαια (εξ ου και η ονομασία «χαρτόσημο»).

Συναλλαγές που δεν βασίζονται σε έγγραφες συμφωνίες δεν επιβαρύνονται με τέλος χαρτοσήμου. Επιπλέον, σε τέλος χαρτοσήμου υπόκεινται συναλλαγές που πραγματοποιούνται εντός της ελληνικής επικρατείας ακόμη κι αν οι αντισυμβαλλόμενοι είναι υπήκοοι άλλων χωρών. Αντιθέτως, δεν επιβαρύνονται με τέλος χαρτοσήμου συναλλαγές στις οποίες εμπλέκονται Έλληνες υπήκοοι εφόσον αυτές πραγματοποιούνται εκτός ελληνικής επικράτειας.

Ο υπολογισμός του γίνεται με δύο συντελεστές, 2,4% και 3,6% (οι βασικοί συντελεστές είναι 2% και 3%, επιβάλλεται όμως και εισφορά 20% επί του χαρτοσήμου υπέρ του ΟΓΑ).

Απαρχαιωμένες διατάξεις

Οι παραπάνω προϋποθέσεις επιβολής -οι οποίες καθορίστηκαν με βάση τα όσα επικρατούσαν στην αγορά πολλές δεκαετίες πριν- έχουν καταστεί πλέον απαρχαιωμένες αν ληφθεί υπόψη ότι πολλές συναλλαγές διενεργούνται ψηφιακά. Ως εκ τούτου, η εφαρμογή των διατάξεων για το τέλος χαρτοσήμου από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου έχει εγείρει πλήθος αντιδράσεων και ενστάσεων από τους φορολογούμενους.

Δηλαδή, ολοένα και περισσότερα φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που διενεργούν συναλλαγές, οι οποίες, σύμφωνα με τη λογική του Ελληνικού Δημοσίου, υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου, αμφισβητούν ότι πρέπει να καταβάλουν το τέλος αυτό, καθώς υποστηρίζουν ότι δεν πληρούνται οι οριζόμενες από τον σχετικό νόμο προϋποθέσεις (ύπαρξη εγγράφων, υποχρεωτική παρουσία των αντισυμβαλλομένων στην ελληνική επικράτεια κατά τη σύναψη των εγγράφων συμβάσεων, συμφωνιών κ.λπ.).

Έτσι σε πολλές περιπτώσεις συναλλαγών που κατά τη διάρκεια φορολογικών ελέγχων χαρακτηρίζονται από τους εφοριακούς ελεγκτές ως υποκείμενες σε τέλος χαρτοσήμου και επιβαρύνονται εκ των υστέρων με αυτό, προσαυξημένο μάλιστα και με τα αναλογούντα ποσά τόκων και προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, οι φορολογούμενοι προσφεύγουν αρχικά στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ και στη συνέχεια, αν δεν δικαιωθούν από τη ΔΕΔ, στα διοικητικά δικαστήρια, αμφισβητώντας τους ισχυρισμούς των φορο-ελεγκτών ότι έπρεπε να πληρώσουν τέλος χαρτοσήμου για τις επίμαχες συναλλαγές τους.

Η αντικατάσταση των απαρχαιωμένων διατάξεων περί τέλους χαρτοσήμου με ένα νέο, σύγχρονο και πιο απλουστευμένο νομοθετικό πλαίσιο που θα καθιερώνει το «ψηφιακό τέλος συναλλαγής» είναι έργο που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα λόγω της πολυπλοκότητας της υφιστάμενης νομοθεσίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο νέο νομοσχέδιο, οι προϋποθέσεις επιβολής του «ψηφιακού τέλους συναλλαγών» θα είναι εντελώς διαφορετικές από αυτές του τέλους χαρτοσήμου. Συγκεκριμένα:

1. Με το νέο «ψηφιακό τέλος» θα επιβαρύνονται όλες οι υποκείμενες σήμερα στο τέλος χαρτοσήμου συναλλαγές, ανεξαρτήτως του εάν έχουν καταρτιστεί γι’ αυτές έγγραφες συμφωνίες ή συμβάσεις ή συμβόλαια.
2. Εφόσον μια συναλλαγή γίνεται μεταξύ Ελλήνων υπηκόων, έστω και εκτός ελληνικών συνόρων, θα επιβαρύνεται με το καινούργιο αυτό τέλος. Αντιθέτως, συναλλαγή μεταξύ ξένων υπηκόων σε ελληνικό έδαφος θα απαλλάσσεται από το νέο τέλος. 

Για περισσότερες λεπτομέρειες διαβάστε στο: https://www.naftemporiki.gr/