Ενόψει της έναρξης του νέου δικαστικού έτους και στο πλαίσιο των εντεινόμενων προετοιμασιών για την προσαρμογή του Πρωτοδικείου Αθηνών στις απαιτήσεις του ν. 5108/2024 («Ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, χωροταξική αναδιάρθρωση των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις»), το Τριμελές Συμβούλιο Διεύθυνσης του Πρωτοδικείου βρίσκεται σε θέση να παράσχει μια πρώτη ενημέρωση στους κ.κ. πληρεξούσιους Δικηγόρους και πληρεξούσιους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους σχετικά με τις συνθήκες και κυρίως τον τρόπο λειτουργίας του Δικαστηρίου από 16 Σεπτεμβρίου 2024. Συγκεκριμένα από την ως άνω ημεροχρονολογία:

1. Το Πρωτοδικείο Αθηνών θα αριθμεί συνολικά 740 δικαστικούς λειτουργούς (149 Πρόεδρους Πρωτοδικών, 249 Πρωτοδίκες Γενικής Επετηρίδας, 326 Πρωτοδίκες Ειδικής Επετηρίδας και 16 Πσρέδρους Πρωτοδικείου) και 749 δικαστικούς υπαλλήλους (σημ: η προαναφερόμενη δύναμη του Πρωτοδικείου είναι η πραγματική και όχι η οργανική).
2. Από τα 13 ειρηνοδικεία της Περιφέρειας του Πρωτοδικείου Αθηνών τα 8 καταργούνται (Ειρηνοδικεία Αθηνών, Νέας Ιωνίας, Χαλανδρίου, Αχαρνών, Ιλίου, Λαυρίου, Μαραθώνα και Μεγάρων), ενώ τα υπόλοιπα 5 διατηρούνται ως περιφερειακές του έδρες (Ειρηνοδικεία Αμαρουσίου, Περιστεριού, Κρωπίας, Καλλιθέας και Ελευσίνας, σημ: τα δύο τελευταία μόνον προσωρινά, δηλ. έως τις 15.9.2026, ημεροχρονολογία μετά την οποία θα αποτελέσουν περιφερειακές έδρες του Πρωτοδικείου Πειραιά).
3. Στο Πρωτοδικείο Αθηνών θα λειτουργεί ιδιαίτερο Ποινικό Τμήμα, αποτελούμενο από δικαστές αποκλειστικής απασχόλησης, το οποίο θα εδρεύει στο χώρο της πρώην Σχολής Ευελπίδων. Τούτο σημαίνει ότι από την έναρξη του νέου δικαστικού έτους στην πρώην Σχολή Ευελπίδων θα δικάζονται και οι υποθέσεις αρμοδιότητας του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου, οι οποίες έως τώρα δικάζονταν στις αίθουσες της οδού Δέγλερη (σημ: για όσες υποθέσεις αρμοδιότητας Μ.Ο.Δ. είχαν ήδη αποσταλεί κλήσεις με τόπο συνεδρίασης τις αίθουσες της οδού Δέγλερη ελήφθη πρόνοια, σε συνεργασία με την Εισαγγελία Εφετών Αθηνών και την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, για την αποστολή νέων κλήσεων με τόπο συνεδρίασης τις αίθουσες της πρώην Σχολής Ευελπίδων). Αντίθετα, επισημαίνεται ότι τα δικαστήρια ανηλίκων θα εξακολουθήσουν να συνεδριάζουν στις έως και σήμερα ορισμένες αίθουσες του Εφετείου Αθηνών.
4. Θα συνεδριάζουν καθημερινώς 5 συνθέσεις Τριμελούς Πλημμελειοδικείου (Α' έως και Ε', στο οποίο συγχωνεύεται και το Αυτόφωρο Τριμελές Πλημμελειοδικείο), 15 συνθέσεις Μονομελούς Πλημμελειοδικείου (Α' έως και ΙΕ') και 3 συνθέσεις Αυτόφωρου Μονομελούς Πλημμελειοδικείου (Α', Β' και Γ'). Επισημαίνεται ότι, για την αποφυγή καθυστέρησης της διαδικασίας και της ταλαιπωρίας όλων των παραγόντων της δίκης, τις ημέρες του Σαββάτου θα συνεδριάζουν ταυτόχρονα δύο συνθέσεις Αυτόφωρου Μονομελούς Πλημμελειοδικείου (Β' και Γ').
5. Το Πολιτικό Τμήμα του Πρωτοδικείου Αθηνών, το οποίο επίσης θα αποτελείται από δικαστές αποκλειστικής απασχόλησης, θα λειτουργεί, ελλείψει προς το παρόν δυνατότητας να στεγαστεί σε έναν ενιαίο χώρο, εν μέρει στην πρώην Σχολή Ευελπίδων και εν μέρει στον ευρύτερο χώρο του πρώην Ειρηνοδικείου Αθηνών. Ωστόσο, προκειμένου να περιοριστούν άσκοπες μετακινήσεις δικαστών, δικηγόρων, δικαστικών υπαλλήλων και πολιτών μεταξύ των δύο σημείων, καταβλήθηκε προσπάθεια ώστε οι πολιτικές διαδικασίες που επελέγησαν να φιλοξενηθούν σε καθένα από αυτά τα σημεία να διεξάγονται εκεί στο σύνολό τους (δηλαδή από την κατάθεση του δικογράφου, τη συζήτηση της υπόθεσης, το κλείσιμο των φακέλων έως και τη δημοσίευση της απόφασης). Ειδικότερα, στο χώρο της πρώην Σχολής Ευελπίδων θα διεξάνονται οι διαδικασίες της τακτικής μονομελούς, τακτικής πολυμελούς, εκούσιας πολυμελούς, ασφαλιστικών μέτρων (συμπεριλαμβα-νομένων των προσωρινών διαταγών), πτώχευσης/πτώχευσης μικρού αντικειμένου, ενώ στον ίδιο χώρο θα λειτουργεί το αρχείο διαθηκών και θα εκδίδονται τα πιστοποιητικά διαθηκών. Αντιστοίχως στο χώρο του πρώην Ειρηνοδικείου Αθηνών θα διεξάνονται οι διαδικασίες των αυτοκίνητων, ερνατικών, μισθώσεων, αμοιβών/απαλλοτριώσεων, ανακοπών, οικογενει-ακών διαφορών Μονομελούς, εκουσίας μονομελούς, εκουσίας κτηματο-λογίου, πιστωτικών τίτλων, διαταγών πληρωμής, μικροδιαφορών, δημοσίευσης διαθηκών και συναινετικών προσημειώσεων.
6. Οι αίθουσες όπου θα διεξάγονται οι ποινικές δίκες έχουν ήδη οριστεί με τις 397/2024 και 454/2024 Πράξεις του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης (επισυνάπτονται).
7. Οι αίθουσες όπου θα διεξάγονται οι πολιτικές δίκες έχουν ήδη οριστεί με την 473/2024 Πράξη του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης (επισυνάπτεται). Στο σημείο αυτό και προς αποφυγή τυχόν ερημοδικιών είναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί ότι πολιτικές συνεδριάσεις που είχαν ήδη οριστεί να πραγματοποιηθούν σε αίθουσες της πρώην Σχολής Ευελπίδων αλλά αφορούν σε διαδικασίες που μεταφέρονται κατά τα ανωτέρω (βλ. σημείο 5) στο χώρο του πρώην Ειρηνοδικείου Αθηνών, δηλαδή αφορούν στις διαδικασίες των αυτοκινήτων (πινάκια ΖΑ, ΖΒ), ερνατικών (πινάκια ΚΑ, ΚΒ), μισθώσεων (πινάκια T1, ΤΑ και διαφορών άρθρου 17 παρ. 2 ΚΠολΔ), αμοιβών/απαλλοτριώσεων (πινάκια Μ, ΑΠ), ανακοπών (πινάκια ΟΑΑ, ΟΒΑ, ΟΓΑ, ΟΔΑ), οικογενειακού μονομελούς (πινάκια A1 έως και A7 και XA1 έως και XA7), εκουσίας μονομελούς (πινάκια ΡΑ, ΡΒ, ΡΓ, ΡΔ ), εκουσίας κτηματολογίου (πινάκιο ΡΚ) και πιστωτικών τίτλων (πινάκιο ΠΤ), θα διεξάγονται από 16 Σεπτεμβρίου 2024, κατά τις ίδιες προσδιορισθείσες ημερομηνίες και σε ώρα 09:00 (όλες), στις αίθουσες εκείνου (πρώην Ειρηνοδικείου), όπως αυτές εμφανίζονται σε σχετικό πίνακα (επισυνάπτεται μαζί με την 473/2024 Πράξη του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης). Ομοίως, πολιτικές συνεδριάσεις που είχαν ήδη οριστεί να πραγματοποιηθούν σε αίθουσες του πρώην Ειρηνοδικείου Αθηνών αλλά αφορούν σε διαδικασίες που μεταφέρονται κατά τα ανωτέρω (βλ. σημείο 5) στο χώρο της πρώην Σχολής Ευελπίδων, δηλαδή αφορούν στην τακτική διαδικασία πρώην ειρηνοδικείου (Πινάκια T1, T2 και T3), διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων πρώην ειρηνοδικείου/αναστολών πρώην ειρηνοδικείου και διαδικασία πτωχεύσεων μικρού αντικειμένου, θα διεξάγονται από 16 Σεπτεμβρίου 2024, κατά τις ήδη προσδιορισθείσες ημερομηνίες και σε ώρα 09:00 (όλες), στις αίθουσες εκείνης (πρώην Σχολής Ευελπίδων), όπως αυτές εμφανίζονται σε σχετικό πίνακα (επισυνάπτεται μαζί με την 473/2024 Πράξη του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης).
8. Οι χώροι όπου θα στεγάζονται οι γραμματείες των πολιτικών και ποινικών διαδικασιών εμφανίζονται σε σχετικό πίνακα (επισυνάπτεται).
9. Σε σχέση με τις 5 περιφερειακές έδρες του Πρωτοδικείου Αθηνών (Περιφερειακές Έδρες Αμαρουσίου, Περιστεριού, Κρωπίας, Καλλιθέας και Ελευσίνας), η καθ’ ύλην αρμοδιότητά τους θα περιοριστεί για δύο χρόνια, δηλαδή έως τις 15.9.2026, σε εκείνη των πρώην ειρηνοδικείων (βλ. άρθρο 14 παρ. 1 ν, 5108/2024). Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι στις εν λόγω έδρες θα κατατίθενται (ενδεικτικά) αγωγές με αντικείμενο έως 20.000 ευρώ ή προκειμένου για μισθωτικές διαφορές, αγωγές σύμφωνα με τις οποίες το συμφωνημένο μίσθωμα δεν υπερβαίνει τα 600 ευρώ μηνιαίως. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το προς ψήφιση άρθρο 215 παρ. 1 ΚΠολΔ (βλ. άρθρο 19 του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης «Παρεμβάσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, στον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας σε εναρμόνιση με την ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας με το ν. 5108/2024»), αγωγή που θα απευθύνεται ενώπιον περιφερειακής έδρας του Πρωτοδικείου θα μπορεί να κατατίθεται είτε στη γραμματεία αυτού (Πρωτοδικείου Αθηνών) είτε στη γραμματεία της περιφερειακής έδρας.
10. Σε σχέση με τα καταργούμενα Ειρηνοδικεία Νέας Ιωνίας, Χαλανδρίου, Αχαρνών, Ιλίου, Λαυρίου, Μαραθώνα και Μεγάρων: α) υποθέσεις που έχουν προσδιορισθεί να δικαστούν σε αυτά έως τις 31.12.2024, θα εξακολουθήσουν έως τότε να δικάζονται εκεί στις ήδη προσδιορισθείσες δικασίμους, όπου και θα πραγματοποιείται το κλείσιμο των φακέλων και η δημοσίευση των αντίστοιχων αποφάσεων (σχετική Πράξη του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης αναμένεται σύντομα να εκδοθεί σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. 3 του ν. 5108/2024), ωστόσο τυχόν αναβολές θα χορηγουνται για την έδρα που θα είναι πλέον κατά τόπον αρμόδια για την εκδίκαση της διαφοράς (δηλαδή σε σχέση με τα καταργούμενα Ειρηνοδικεία Νέας Ιωνίας και Χαλανδρίου η Περιφερειακή Έδρα Αμαρουσίου, σε σχέση με τα καταργούμενα Ειρηνοδικεία Αχαρνών και Μαραθώνα το Πρωτοδικείο Αθηνών, σε σχέση με το καταργούμενο Ειρηνοδικείο Ιλίου η Περιφερειακή Έδρα Περιστεριού, σε σχέση με το καταργούμενο Ειρηνοδικείο Λαυρίου η Περιφερειακή Έδρα Κρωπίας και σε σχέση με το καταργούμενο Ειρηνοδικείο Μεγάρων η Περιφερειακή Έδρα Ελευσίνας). Σημειώνεται ότι για τις υποθέσεις που είναι προσδιορισμένες στα εν λόγω καταργούμενα ειρηνοδικεία μετά τις 31.12.2024, θα ληφθεί αργότερα απόφαση σχετικά με τον τόπο και το χρόνο της εκδίκασής τους, β) τα αρχεία αυτών θα διατηρηθούν εκεί τουλάχιστον έως τις 31.12.2024. καθόσον για τη μεταφορά τους είτε στις Περιφερειακές Έδρες είτε στο Πρωτοδικείο Αθηνών απαιτείται χρόνος και η εξεύρεση κατάλληλων χώρων.
11. Όσον αφορά στην προανάκριση, αυτή θα διεξάγεται στην Αθήνα από 32 προανακριτικά τμήματα που θα εξακολουθούν να λειτουργούν στο χώρο του πρώην Πταισματοδικείου Αθηνών, ενώ ειδικά προανακριτικά τμήματα πρόκειται να συσταθούν και στις 5 περιφερειακές έδρες του Πρωτοδικείου, με την επισήμανση ότι η προανάκριση στην Περιφερειακή Έδρα Περιστεριού θα διεξάγεται στο κτίριο του πρώην Ειρηνοδικείου Ιλίου.
12. Τέλος, επισημαίνεται ότι για άλλα ζητήματα για τα οποία δεν περιέχεται πρόβλεψη στην παρούσα ανακοίνωση (π.χ. έκδοση πιστοποιητικών, χορήγηση απογράφων, χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών μέσω solon.gov.gr), θα ακολουθήσουν νεότερες ανακοινώσεις.