Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε σήμερα νέους κανόνες με τους οποίους ενισχύεται ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και προλειαίνεται το έδαφος για την ομαλή συνεργασία με τη νέα Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αναμένεται να ξεκινήσει τις εργασίες της στις αρχές του 2021, ενώ στο πλαίσιο του αναθεωρημένου κανονισμού 883/2013 (του λεγόμενου «κανονισμού για την OLAF») καθορίζεται ο τρόπος με τον οποίο η OLAF θα εργάζεται παράλληλα με τους εισαγγελείς της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ώστε να διασφαλίζεται η επαρκής προστασία της χρηματοδότησης της ΕΕ.

Ο Γιοχάνες Χαν, επίτροπος Προϋπολογισμού και Διοίκησης, δήλωσε τα εξής: «Το 2021 μπαίνουμε σε νέα δημοσιονομική περίοδο και έχουμε διαθέσει σημαντικά κονδύλια για να βοηθήσουμε την ΕΕ να ανακάμψει από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Οφείλουμε στους πολίτες και στις επιχειρήσεις μας να διασφαλίσουμε ότι κάθε λεπτό δαπανάται σύμφωνα με τους κανόνες. Οι ενισχυμένες εξουσίες της Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης - OLAF, η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και ο συντονισμός των εργασιών στο σύνολο του συστήματος καταπολέμησης της απάτης της ΕΕ για τον εντοπισμό, τη διερεύνηση και τη δίωξη των απατεώνων αποτελούν σημαντικό βήμα προόδου για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ.»

Τόσο η OLAF όσο και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα εργάζονται για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και οι ρόλοι τους θα είναι συμπληρωματικοί μεταξύ τους: η εντολή της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας καλύπτει 22 από τα 27 κράτη μέλη και θα επικεντρωθεί αποκλειστικά σε ποινικές έρευνες και διώξεις. Από την άλλη πλευρά, η OLAF θα συνεχίσει να δρα σε ολόκληρη την ΕΕ, με ευρύτερη εστίαση, η οποία περιλαμβάνει επίσης τη διερεύνηση μη ποινικών υποθέσεων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, καθώς και τη διερεύνηση σοβαρών παραπτωμάτων στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Οι νέοι κανόνες καθορίζουν ιδίως τον τρόπο με τον οποίο η OLAF και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα συνεργάζονται από την πρώτη ημέρα. Περιλαμβάνουν τα εξής:

σαφείς κανόνες σχετικά με την αναφορά υποθέσεων, ώστε να μην παραβλέπεται καμία υπόθεση: η OLAF θα αναφέρει στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία κάθε υπόθεση που θεωρείται ότι εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Εισαγγελίας, ενώ η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα ενημερώνει την OLAF για υποθέσεις σχετικά με παράνομες δραστηριότητες σε βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ που δεν περιλαμβάνονται στο πλαίσιο της εντολής της·
σαφή καθορισμό των συμπληρωματικών ρόλων των δύο υπηρεσιών: η OLAF θα επικεντρώνεται στα μέτρα που είναι αναγκαία για την ανάκτηση χρηματικών ποσών που χάθηκαν λόγω απάτης ή σε διοικητικά μέτρα για την προστασία του προϋπολογισμού από την απάτη, ενώ η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα επικεντρώνεται στη διεξαγωγή ερευνών για τη διαπίστωση ποινικής ευθύνης.
Ο αναθεωρημένος κανονισμός ενισχύει επίσης τον τρόπο με τον οποίο η OLAF μπορεί να διεξάγει τις δικές της έρευνες, καθώς περιλαμβάνει:

εξορθολογισμένους κανόνες για τους επιτόπιους ελέγχους και τις επιθεωρήσεις, ώστε να μπορεί να ασκεί τις ερευνητικές της εξουσίες με πιο αποτελεσματικό και συνεκτικό τρόπο σε όλα τα κράτη μέλη·
νέους κανόνες σχετικά με την πρόσβασή της στα στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών, η οποία είναι συχνά καθοριστικής σημασίας στο πλαίσιο ερευνών για τη διαπίστωση απάτης και θα παρέχεται στην OLAF μέσω των αρμόδιων εθνικών αρχών·
ενισχυμένους κανόνες σχετικά με τις υπηρεσίες για τον συντονισμό της καταπολέμησης της απάτης στα κράτη μέλη και τη συνεργασία μεταξύ της OLAF και των αρμόδιων εθνικών αρχών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη διεξαγωγή των ερευνών·
ισχυρότερες εγγυήσεις για τα πρόσωπα τα οποία αφορούν οι έρευνες της OLAF, μέσω της δημιουργίας θέσης ελεγκτή ο οποίος θα διαχειρίζεται τις καταγγελίες σχετικά με την εφαρμογή των διαδικαστικών εγγυήσεων και τους κανόνες που ισχύουν για τις έρευνες, καθώς και της πρόσβασης του ενδιαφερόμενου προσώπου στην τελική έκθεση της OLAF στην περίπτωση ερευνών που καταλήγουν σε συστάσεις δικαστικού χαρακτήρα.
Ιστορικό

Στις 23 Μαΐου 2018, η Επιτροπή εξέδωσε πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού για την OLAF, με δύο κύριους στόχους: να δοθεί η δυνατότητα στην OLAF να προσαρμόσει το έργο της υπό το πρίσμα της σύστασης της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των ερευνών της OLAF.

Το Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με τους νέους κανόνες στις 4 Δεκεμβρίου, και η σημερινή έγκριση του κειμένου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σημαίνει ότι ο αναθεωρημένος κανονισμός μπορεί πλέον να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα τεθεί σε ισχύ την 20ή ημέρα από την ημερομηνία δημοσίευσής του στην ΕΕ.

Οι ειδικές διατάξεις που αφορούν τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα εφαρμοστούν από την ημερομηνία κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα αναλάβει τα ερευνητικά και εισαγγελικά της καθήκοντα, η οποία αναμένεται να είναι στις αρχές του 2021.

Πηγή: ec.europa.eu