Με γνωμοδότησή της η Β' Τακτική Ολομέλεια  το Νομικού Συμβουλίου του Κράτους απάντησε σε ένα μάλλον ιδιαίτερο ερώτημα του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.

Ειδικότερα, το ερώτημα του Υπουργείου αφορούσε εάν ανήλικος πολίτης (κάτω ή άνω των δεκατεσσάρων ετών) τρίτης χώρας, ιδιοκτήτης ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα, δικαιούται άδεια διαμονής επενδυτή στην Ελλάδα, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 20 Κεφάλαιο Β του ν. 4251/2014 (Κώδικας Μετανάστευσης) ή αν οι ανήλικοι πολίτες τρίτων χωρών δικαιούνται άδειας διαμονής μόνο στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του ίδιου Νόμου περί οικογενειακής επανένωσης.

Η υπόθεση αφορά σε ανήλικη πολίτη Ρωσίας, η οποία προέβη σε αφορά ακινήτου αξίας 570.000 ευρώ στην Ελλάδα.

Εν συνεχεία, μαζί με τη μητέρα της (ασκούσα τη γονική μέριμνα) μετέβησαν στην αμόδια υπηρεσία, προκειμένου να υποβάλουν δικαιολογητικά για την απόκτηση μόνιμης άδειας επενδυτή.

Η υπηρεσία, ωστόσο, αρνήθηκε να παραλάβει την αίτηση, με την αιτιολογία ότι οι ανήλικοι πολίτες τρίτων χωρών δεν εμπίπτουν στην έννοια του «επενδυτή».

Διαβάστε επίσης: Νομικό Συμβούλιο Κράτους: Όχι μόνο από δικηγόρους η έρευνα στα βιβλία των Υποθηκοφυλακείων

Το ζήτημα παραπέμφθηκε στην Β΄ Τακτική Ολομέλεια, κατόπιν της υπ’ αριθ. 230/2019 γνωμοδότησης του Δ΄ Τμήματος ΝΣΚ.

Η Ολομέλεια να γνωμοδότησε, κατά πλειοψηφία (18 - 16), πως ανήλικος πολίτης τρίτης χώρας μπορεί να υπαχθεί στην έννοια του «επενδυτή» των διατάξεων του άρθρου 20 Κεφάλαιο Β΄ παρ. 1 περίπτ. β) του ν. 4251/2014, όπως αυτές ισχύουν μετά την αντικατάσταση της παρ. 1 με το άρθρο 3 παρ. 2 του ν. 4587/2018, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις.

Μεταξύ άλλων, στη γνώμη της πλειοψηφίας αναφέρεται πως ο νομοθέτης συνέδεσε την παραχώρηση του δικαιώματος αυτού με τη συνδρομή στο πρόσωπο του ενδιαφερομένου γιο την απόκτησή του δύο, κυρίως, προϋποθέσεων, δηλαδή τη νόμιμη οικονομική επένδυση στην Ελλάδα ορισμένου τουλάχιστον χρηματικού ποσού και τις εγγυήσεις ότι η παραμονή του σ' αυτήν δεν θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη και τη δημόσια ασφάλεια.

Αντίθετα, προϋποθέσεις υποκειμενικής φύσης, που προσιδιάζουν μόνο σε ενήλικο ή ικανό για δικαιοπραξία άτομο, δεν απαιτούνται από τον νομοθέτη.

Κατά συνέπεια και ανήλικο άτομο, μέσω των προσώπων που έχουν κατά τον νόμο το δικαίωμα να διαχειρίζονται για λογαριασμό του την περιουσία του και να καθορίζουν τον τόπο της μόνιμης ή προσωρινής διαμονής του (γονείς, επίτροπος), έχει το δικαίωμα, εφόσον στο πρόσωπό του συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις, να ζητήσει και να αποκτήσει το επίμαχο δικαίωμα διαμονής στην Ελλάδα.

Εξάλλου, το γεγονός ότι με διατάξεις του ν. 4587/2018 προστέθηκε στις κατηγορίες δικαιούχων της άδειας διαμονής «επενδυτή» και άλλη μία κατηγορία, αυτή δηλαδή των ενηλίκων πολιτών τρίτων χωρών, που απέκτησαν κατά πλήρη κυριότητα ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα, αξίας 250.000 ευρώ, είτε με γονική παροχή, είτε ως κληρονόμοι, χωρίς, δηλαδή, την καταβολή τιμήματος, δεν υποδηλώνει ότι ο νομοθέτης αποκλείει πλέον τους ανήλικους πολίτες τρίτων χωρών, αγοραστές ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα, από τη χορήγηση της άδειας αυτής, δηλαδή δεν ιτεριορίζει τον κύκλο προσώπων στα οποία η ρύθμιση έχει εφαρμογή.

Αντίθετα, με τις τροποποιητικές αυτές διατάξεις ο νομοθέτης διευρύνει τον κύκλο των προσώπων αυτών και αποσυνδέει την έννοια του «επενδυτή» από την έννοια που αποδίδεται συνήθως κατά τις συναλλαγές.

Σύμφωνα με την πλειοψηφία, από τις διατάξεις αυτές δεν μπορεί να συναχθεί επιχείρημα εξ αντιδιαστολής, δεδομένου ότι κατά τη θέσπισή τους ήταν, προφανώς, σε γνώση του νομοθέτη ότι και τα ανήλικο άτομα μπορούν να προβούν, υπό τη συνδρομή των ατταιτουμένων από τον νόμο προϋποθέσεων, στην αγορά ακινήτου.

Αντίθετα, κατά τη γνώμη της μειοψηφίας, από τη συστηματική και λογική ερμηνεία των διατάξεων της παραγράφου Β περίπτωσης 1 του άρθρου 20 του ν. 4251/2014 συνάγεται ότι με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης χορηγείται άδεια διαμονής επενδυτή, για πέντε έτη, σε ενήλικο πολίτη τρίτης χώρας που, μεταξύ των άλλων, διαθέτει, κατά πλήρη κυριότητα και νομή, ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα.

Η ενηλικιότητα του επενδυτή ναι, μεν, προβλέπεται ρητά μόνο στην υπο-περίπτωση ε' της περίπτωσης 1, πλην, όμως, αφορά σε όλες τις υποιτεριπτώσεις της περίπτωσης αυτής, καθώς ο νομοθέτης θεωρώντας ως αυτονόητο και δεδομένο κοινής ττείρας την ενηλικιότητα του επενδυτή δεν θέσπισε ρητή πρόβλεψη ως προς την προϋπόθεση αυτή.

Αντίθετα, ο νομοθέτης διευρύνοντας με την υποπερίπτωση ε', που προστέθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 3 του ν. 4587/2018, τον κύκλο των προσώπων στα οποία μπορεί να χορηγηθεί η εν λόγω άδεια (απόκτηση ακίνητης περιουσίας ως εξ αδιαθέτου ή από διαθήκη κληρονόμος ή με γονική παροχή, δηλαδή χωρίς την καταβολή τιμήματος), θέλησε, με τη ρητή πρόβλεψη στην περίπτωση αυτή της συγκεκριμένης προϋπόθεσης (ενηλικιότητας), να αποκλείσει ρητά τη χορήγηση της άδειας αυτής σε ανήλικο, ακόμη και στην περίπτωση που περιήλθε σε αυτόν ακίνητη περιουσία, ως κληρονόμος ή με γονική παροχή.

Σϋμφωνα με τη μειοψηφία, η παραπάνω ερμηνευτική προσέγγιση ενισχύεται και από τις ρυθμίσεις της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου, οι οποίες σαφώς συνάδουν και παραπέμπουν μόνο σε ενήλικα, καθώς γίνεται λόγος για τη δυνατότητα του επενδυτή «συντηρούντος» την οικογένειά του να συνοδεύεται από αυτήν, ορίζοντας συγκεκριμένα ποια πρόσωπα νοούνται ως μέλη της οικογένειας (ο έτερος των συζύγων ή συντρόφων, τα άγαμα τέκνα των συζύγων ή συντρόφων κάτω των 21 ετών, καθώς και οι απευθείας ανιόντες αυτών).

Η γνωμοδότηση 22/2020 είναι διαθέσιμη στο nsk.gov.gr