Με γνωμοδότησή του το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (169/2020) απάντησε σε ερώτημα σχετικά με το αν το άρθρο 60 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων για το εργολαβικό δίκης κατισχύει του άρθρου 40 παρ. 3 του α.ν. 1846/1951 και αν ο Ηλεκτρονικός (e)-ΕΦΚΑ υποχρεούται να παρακρατήσει, από τα καταβαλλόμενα στους συνταξιούχους του ερωτήματος χρηματικά ποσά, το συμφωνημένο ποσοστό αμοιβής των δικηγόρων τους, για να το αποδώσει τελικά σε αυτούς.

Αναλυτικά το ερώτημα του e-ΕΦΚΑ αφορούσε στο εάν η διάταξη του άρθρου 60 παρ. 1 του Κώδικα Δικηγόρων, που επιτρέπει τη σύναψη συμφωνίας (εργολαβικού δίκης) μεταξύ του εντολέα συνταξιούχου του e-Ε.Φ.Κ.Α. και του δικηγόρου του, περί αμοιβής του τελευταίου με εκχώρηση, από τον πρώτο, μέρους του αντικειμένου της δίκης - την οποία εν προκειμένω οι εντολοδόχοι δικηγόροι διεξήγαγαν κατά του e-Ε.Φ.Κ.Α., ο οποίος υποχρεούται, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 114 παρ. 2 ν. 4714/2020, να καταβάλει στους συνταξιούχους του, αναδρομικά ποσά συντάξεών, κατισχύει (ή όχι) των διατάξεων του άρθρου 40. παρ. 3 του α.ν. 1846/1951 (όπως ισχύουν), που καθιερώνουν το ανεκχώρητο των εις χρήμα παροχών του Ι.Κ.Α. και της παραγράφου 1 του άρθρου μόνου του ν.δ. 96/1969 και, σε καταφατική περίπτωση, αν εν προκειμένω ο e-Ε.Φ.Κ.Α. υποχρεούται να παρακρατήσει, από τα καταβαλλόμενα στους συνταξιούχους του χρηματικά ποσά, το συμφωνημένο ποσοστά αμοιβής των δικηγόρων τους, για να το αποδώσει τελικά σε αυτούς.

Σύμφωνα με την ομόφωνη γνωμοδότηση του ΝΣΚ, δεν είναι νόμιμη η καταβολή της αμοιβής των δικηγόρων με εκχώρηση των χρηματικών παροχών του ερωτήματος και για το λόγο αυτό ο Ηλεκτρονικός (e)-EΦΚΑ δεν μπορεί να παρακρατήσει οποιοδήποτε ποσοστό από τα χρηματικά ποσά που δικαιούνται οι εντολείς των δικηγόρων συνταξιούχοι του, για να το αποδώσει, ως δικηγορική αμοιβή, στους δικηγόρους, αλλά οφείλει να καταβάλει και τα ποσοστά αυτά στους δικαιούχους συνταξιούχους του.

Μεταξύ άλλων η γνωμοδότηση αναφέρει:

Σε κάθε δε περίπτωση, με τις διατάξεις αυτές επιβεβαιώνεται η διαχρονική βούληση του νομοθέτη για το ακατάσχετο και ανεκχώρητο των συνταξιοδοτικών παροχών, το οποίο έχει θεσπισθεί, για μεν τους συνταξιούχους των οργανισμών κοινωνικής ασφαλίσεως, ήτοι του ιδιωτικού τομέα, με τις επίσης αναγκαστικού δικαίου και εξυπηρετούσες τον ίδιο σκοπό διατάξεις του άρθρου μόνου του ν.δ. 96/1969, για δε τους συνταξιούχους του Δημοσίου, με τις όμοιου χαρακτήρα διατάξεις, αφενός του άρθρου 1 του α.ν. 1453/1938, οι οποίες διατηρήθηκαν σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, σύμφωνα με την παράγραφο 20 του άρθρου 52 του Εισ.Ν.Κ.Πολ.Δ., καθώς αφορούν θέματα που δεν ρυθμίζονται από αυτόν (Γνωμ. Πλήρους ΟλΝΣΚ 106/2018), αφετέρου των άρθρων 982 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ., σε συνδυασμό με το άρθρο 464 του Α.Κ. (Εφ.Θεσ. 814/2017).

Συνοψίζοντας, θα πρέπει να γίνει δεκτό ότι, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 60 παρ. 1 και 2 του Κώδικα Δικηγόρων η αμοιβή του δικηγόρου μπορεί να καθορίζεται ως ποσοστό επί του αντικειμένου της δίκης, όχι όμως όταν η δίκη αυτή αφορά συνταξιοδοτικές παροχές και πάντως όχι ως ποσοστό επί των ποσών των ειδικών νομοθετικών ρυθμίσεων του άρθρου 114 ν. 4714/2020, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 34 ν. 4734/2020, ούτε ως ποσοστό επί των ποσών των ειδικών νομοθετικών ρυθμίσεων του άρθρου 33 ν. 4734/2020.

Με βάση τα εκτεθέντα και αναλυθέντα, οι αναγραφόμενες στο ερώτημα συμφωνίες εκχώρησης, που αναγγέλθηκαν (κατά τις διατάξεις των άρθρων 460 ΑΚ και 60 παρ. 3 Κώδικα Δικηγόρων) στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και δεν έχουν ακόμη εκτελεσθεί, καταλαμβάνονται, ως προς το περί εκχωρήσεως ατέλεστο μέρος των, από το ανεκχώρητο των διατάξεων των άρθρων 114 παρ. 2 Ν. 4714/2020 και 33 παρ. 2 ν. 4734/2020 και είναι άκυρες και ανίσχυρες έναντι και του e-ΕΦΚΑ κατ' εφαρμογή του άρθρου 174 ΑΚ.

Δείτε αναλυτικά τη γνωμοδότηση.